„Dlaczegóż liczba dni postu wynosi czterdzieÅ›ci – wyjaÅ›nia w swojej homilii Å›w. Grzegorz Wielki – jeÅ›li nie z tego powodu, iż moc Dekalogu zostaje dopeÅ‚niona przez cztery ksiÄ™gi Å›wiÄ™tej Ewangelii (40=10x4). Wtedy, bowiem niewÄ…tpliwie speÅ‚niamy przykazania Dekalogu, gdy zachowujemy to, co nakazujÄ… cztery ksiÄ™gi Ewangelii. O tym jeszcze coÅ› innego sÄ…dzić można. W tym, bowiem Å›miertelnym ciele skÅ‚adamy siÄ™ z czterech żywioÅ‚ów i przez żądze tego ciaÅ‚a sprzeciwiamy siÄ™ nakazom Pana. Przykazania zaÅ› PaÅ„skie zawarte sÄ… w Dekalogu. Skoro zaÅ› z powodu pragnieÅ„ ciaÅ‚a gardzimy przykazaniom Dekalogu, sÅ‚uszne, abyÅ›my to ciaÅ‚o karcili przez 40 dni. Jednakże o owym czasie czterdziestnicy jeszcze co innego można sÄ…dzić. Od dzisiejszego dnia (tj. 1- ej niedzieli Wielkiego Postu) aż do radosnych uroczystoÅ›ci Paschy jest sześć tygodni, które zawierajÄ… 42 dni. Gdy z nich od postu odejmie siÄ™ sześć dni PaÅ„skich, pozostanie tylko 36 dni. Ponieważ zaÅ› w roku jest dni 365, my zaÅ› przez 36 dni siÄ™ drÄ™czymy, to jakby z naszego roku skÅ‚adamy Bogu dziesiÄ™cinÄ™. My, którzyÅ›my żyli dla siebie w ciÄ…gu otrzymanego roku, wywiÄ…zujemy siÄ™ przez post wobec naszego Stwórcy z obowiÄ…zku dziesiÄ™ciny. Toteż najdrożsi bracia, jak Prawo nakazywaÅ‚o skÅ‚adać dziesiÄ™cinÄ™ z dni przeżytych, każdy ile zdoÅ‚a, niech umartwia swe ciaÅ‚o, wyniszcza jego pragnienia, gnÄ™bi brzydkie żądze i wedÅ‚ug sÅ‚ów PawÅ‚a staje siÄ™ żywÄ… ofiarÄ… (Rz 12,1). Ofiara zaÅ› jest skÅ‚adana i jest żywa, gdy czÅ‚owiek tego życia nie porzuca, a jednak zabija w sobie żądze cielesne. CiaÅ‚o (obficie) karmione prowadzi nas do grzechu, umartwione zaÅ›, wyjednuje nam przebaczenie. Ten, kto sprowadziÅ‚ na nas Å›mierć, przekroczyÅ‚ przykazania, które dawaÅ‚y mu życie przez spożycie owocu z zakazanego drzewa. SkoroÅ›my wiÄ™c z powodu pożywienia utracili radość raju, odzyskamy jÄ… przez wstrzemięźliwość. Niech jednak nikt sobie nie wyobraża, iż sam post może wystarczyć.... Ten, wiÄ™c post Pan pochwala, który na jego oczach wznosi rÄ™ce z jaÅ‚mużnami, który speÅ‚nia siÄ™ z miÅ‚oÅ›ciÄ… bliźniego i zaprawia siÄ™ dobrociÄ…. To, czego sobie ujmujesz, udziel drugiemu; niech, to czym ciaÅ‚o twoje siÄ™ trapi, wzmacnia ciaÅ‚o bliźniego, który jest w potrzebie. Dla siebie ten poÅ›ci, kto tego czego brzuchowi na pewien czas odmawia, nie daje biednym, lecz zachowuje, aby potem to ofiarować brzuchowi. PoÅ›wiÄ™cenie postu (Jl 1,14) polega na dodaniu innych dobrych czynów i okazaniu wstrzemięźliwoÅ›ci ciaÅ‚a godnej Boga. Niech ustanÄ… gniewy, uspokojÄ… siÄ™ kÅ‚ótnie. Daremnie bowiem drÄ™czy siÄ™ ciaÅ‚o, jeÅ›li siÄ™ nie powstrzymuje ducha od wystÄ™pnych żądz (Iz 58,3-4). Nie postÄ™puje niesprawiedliwie ten, kto od swego dÅ‚użnika domaga siÄ™ tego, co mu pożyczyÅ‚. SÅ‚uszne jest jednak, jeÅ›li kto pokutujÄ…c odmawia sobie tego, co sÅ‚usznie mu siÄ™ należy. Bóg nam udrÄ™czonym i pokutujÄ…cym wszystko, coÅ›my zÅ‚ego uczynili, jeÅ›li z miÅ‚oÅ›ci ku Niemu wyrzekamy siÄ™ tego, do czego mamy prawo” – „Homilie na Ewangelie”, z homilii XVI, 5-6, str. 97-99; ATK Warszawa 1970.
Leszek Popławski
powrót